ادب صنعتی

قزاق های ایرانی ، سیدضیاءِ انگلوفیلقزاق ها که نیروی اصلی عمل کننده در کودتای سوم اسفند بودند ، تنها در نام قزاق بودند و در اصل نیروهای ایرانی بودند که تشکلی نظامی را ابتدا تحت نظر افسران روس به وجود آوردند . به آنها "بریگاد قزاق" گفته می شد: واحد سواره‌نظام‌ ارتش‌ ایران‌ از زمان‌ ناصرالدین‌شاه‌ (حک :1264ـ1313) تا دورة‌ احمدشاه‌ (حک : 1287ـ1304 ش‌) براساس‌ نمونة‌ واحد قزاقهای‌ ارتش‌ روسیه‌. بریگاد، واژه‌ای‌ فرانسوی‌، برابر تیپ‌ و شامل‌ چند واحد نظامی‌ به‌سرکردگی‌ یک‌ سرتیپ‌ است‌. پس‌ از شکستهای‌ پیاپی‌ ایران‌ از روسیه‌ در زمان‌ فتحعلی‌شاه‌ (حک : 1212ـ1250) و لشکرکشی‌ بی‌نتیجة‌ محمدشاه‌ (حک : 1250ـ1264) به‌هرات‌، همچنین‌ شکست‌ ایرانیان‌ از انگلیسیها در جنوب‌ و از ترکمانان‌ مرو در اوایل‌ دورة‌ ناصری‌، قشون‌ ایران‌ از هم‌ فروپاشید. ناصرالدین‌شاه‌ که‌ در اندیشة‌ تشکیل‌ ارتش‌ نوین‌ بود، در دومین‌ سفر به‌ اروپا در ایروان‌ با هنگ‌ سوار قزاق‌ روبرو شد که‌ با لباس‌ متحدالشکل‌ در طولِ مسیر، تشریفات‌ نظامی‌ به‌جا می‌آوردند و نظمشان‌ نظر وی‌ را جلب‌ کرد. ازاین رو در تفلیس‌ برای‌ تشکیل‌ واحد سواره‌ نظام‌ قزاق‌ با دوک‌ بزرگ‌ میشل‌ پاولویچ‌ مذاکره‌ کرد و با موافقت‌ تزار، نخستین‌ هیئت‌ روسی‌ به‌فرماندهی‌ کلنل‌ دومانتویچ‌ همراه‌ با سه‌ افسر و پنج‌ درجه‌دار قزاق‌ در 1296به‌ تهران‌ آمدند . همچنین‌ تزار هزار قبضه‌ تفنگ‌ و چند توپ‌ برای‌ دو توپخانة‌ سبک‌ به‌ناصرالدین‌ شاه‌ اهدا کرد . دومانتویچ‌ مأمور تشکیل‌ گروه‌ حفاظت‌ ویژة‌ شاه‌، مرکب‌ از پانصد قزاق‌ بود که‌ بنا به‌ قرارداد میان‌ فرمانده‌ روسی‌ و دولت‌ ایران‌، امتیاز آن‌ به‌شاه‌ اختصاص‌ داشت‌. بدین‌ترتیب‌، گارد قزاق‌ از نیروی‌ نظامی‌ دولتی‌, ...ادامه مطلب