ادب صنعتی

خلیل شعبانیدانشجوي دکتري رشته انسان شناسی آکادمی علوم جمهوري تاجیکستان[email protected]جهانی شدن وچالشهاي فرهنگی اقوام در جمهوري تاجیکستان (مورد مطالعه قوم ترکمن)همایش زیرساخت های فکری و فرهنگی تمدن اسلامی – ایرانی با رویکرد آسیای میانه (تاجیکستان ، دوشنبه ، 16 آذر1393)چکیده توجه به خرده فرهنگهاي یک کشور یا منطقه اعم از فرهنگها ي قبیله اي ،مذهبی ومنطقه اي در جامعه شناسی و انسان شناسی از اهمیت ویژه اي برخوردار است1 . تاجیکستان مجموعه اي است زیبا از گروه هاي نژادي مختلف که هر یک داراي زبان و آداب رسوم خاص خود است در ابن تحقیق پس از جمع آوري اطلاعات وآمار مرتبط و تدوین وارزیابی آنها به بررسی وشناسایی تغییرات فرهنگ اقوام ترکمن و چگونگی استقرار و پراکندگی این قوم در سطح تاجیکستان، نقش و رابطه تاثیر و تاثر این فرهنگ با ساختار فرهنگی و اجتماعی منطقه پرداخته شده است. تلاش عمده در این پژوهش بخش بندي علمی و شرح تغییرات وعوامل موثردر فرهنگ قوم ترکمن بوده است.بدیهی است در اجراي این پروژه از روشهای مختلف تحقیق مانند روش میدانی ، اسنادي ، مشاهده و مصاحبه و تکنیکها و ابزارها ، و فن آوري روز استفاده شده است . مطالعه عمیق این پژوهش مقولات اجتماعی وفرهنگی چون تکنولوژي یا فرهنگ مادي و پویش اقتصادي، مؤسسات اجتماعی، زندگی زناشویی، نهاد دین، دولت، هنر، جادو، تواناییها، تنوع رفتار و شکل پذیري طبع انسانی را در برمی گیرد وهمچنین بررسی وشناسایی تغییرات فرهنگی در سطوح مختلف جامعه روستایی وشهري،الگوها و شیوه هاي زندگی در زمینه هاي مختلف فرهنگی در بین ترکمنهاي تاجیکستان جهت کمک به برنامه ریزان و دست اندرکاران از جمله دستاوردهاي این پژوهش است واژگان کلیدي : فرهنگ ،جهانی شدن ،مدرنیته ، توسعه ، قوم.م, ...ادامه مطلب

جمیله سادات الحسینی دانشگاه ملی تاجیکستان ، دوره دکتری رشته تجارت بین المللجاده ابریشم راهی برای تبادلات اقتصادی و فرهنگی وهنری در آسیای مرکزیهمایش زیرساخت های فکری و فرهنگی تمدن اسلامی – ایرانی با رویکرد آسیای میانه (تاجیکستان ، دوشنبه ، 16 آذر1393)مقدمهوقتی کاروانها مسیرها و راههای پر پیچ و خم را از میان کوهها و دشتها طی می کردند تا دستمایه هایشان ، هنرشان و صنعتشان را به نمایش گذاشته ، با دیگران مبادله یا پیشکش کنند ، و با اسبان ، شتران وحیواناتشان با کوله باری از ابریشم و یشم... در کوچه ها و بازارها در جستجوی سر پناهی برای خفتن در گوشه ی کاروانسرایی و همنشینی با مردمانی از ولایات دیگر می گشتند و آداب و رسوم و فرهنگ و دانش شان آنها را با مردمانی با زبان ها و گویشهای متفاوت پیوند می داد ، نمی دانستند در دور زمانی اثرات باقی مانده از قدمهایشان راهی خواهد شد که امتداد پیوسته اش از شرق تا غرب جاده ابریشم نام خواهد گرفت . حال که توجه مجامع بین المللی مانند یونسکو به این راه کهن جلب گردیده است ، می توان با راهکارهای ویژه در رابطه با ارتباطات اقتصادی فرهنگی و جلب توریسم ، توسط مجامع بین المللی به احیای این راه کهن پرداخت تا در پیشبرد اقتصاد منطقه موثر واقع گردد.کلیدواژه ها: جاده ابریشم ، مبادلات اقتصادی ، مبادلات فرهنگی ، مبادلات هنری ، آسیای مرکزی . زمینه ها و پیشینه تاریخینام جاده ابریشم را اولین بار فردیناند فون ریشتهوفن(1833-1905) جغرافیدان آلمانی، در میانه قرن نوزدهم بکار برد (فرانک وبراونستون، ص 12،333: درژو بوهرر،ص6) . این نام گذاری به علت تجارت ابریشم به عنوان سبک ترین وگرانبهاترین و معروفترین کالایی بوده که طی دهها قرن از طریق این جاده از چین به غرب می رفته است, ...ادامه مطلب

عزیز نوکنده1ﻭﻅﺎﻳﻒ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎﺟﻴﮑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﮐﻴﻔﺮﯼ همایش زیرساخت های فکری و فرهنگی تمدن اسلامی – ایرانی با رویکرد آسیای میانه (تاجیکستان ، دوشنبه ، 16 آذر1393)ﭼﮑﻴﺪﻩ : ﺑﺎ ﻭﻗﻮﻉ ﺟﺮﻡ ٬ ﻧﻈﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺨﺘﻞ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺘﻀﺮﺭ ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻝ ﻧﻈﻢ ﻋﻤﻮﻣﻲ ٬ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻧﻘﺾ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ .ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳﯽ ﻛﻪ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ ﺣﻖ ٬ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ٬ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻛﻴﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﺍﻳﻦ ﺣﻖ ﻭﺭﻭﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻡ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭﺁﺭﺍﻣﺶ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺗﻀﻴﻴﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﻭﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ، ﺑﺰﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ. ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﻴﺮﺩ. ﺑﺮ ﻛﺎﺭ ﻣﻔﺘﺶ ( ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ) ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺍﺳﺎﺳﺎﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺗﺎﺟﻴﮑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﻣﺸﺘﺮﮐﺎﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﻭ ﺩﻳﻨﯽ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺁﮔﺎﻫﯽ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﻴﺎﻧﻪ نشان می دهدکه ﺗﻘﺮﻳبا ﻧﻈﺎﻡ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪو این ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺕ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺎ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎﺟﻴﻜﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﺭﺍ ﻃﺒﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ. ﻛﻠﻴﺪ ﻭﺍﮊﻩ ها : ﭘﺮﺍﻛﻮﺭﺍﺭ ( ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ)، ﺗﻌﻘﻴﺐ ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻛﻴﻔﺮﻱ ، ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻌﻘﻴﺐ، ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺗﻌﻘﻴﺐ، ﻣﻔﺘﺶ( ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ)، ﻓﻜﺮﻋﻴﺐ ﺩﺍﺭ ﻛﻨﻲ ( ﻛﻴﻔﺮﺧﻮﺍﺳﺖ) .مقدمه : ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﯽ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺟﻤﺎﻫﻴﺮ ﺷﻮﺭﻭﯼ ٬ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺧﻮﺩ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺗﺎﺟﻴﮑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﺩﺭ ۹ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ۱۹۹۱ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺖ ﮐﺮﺩ . ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺍ, ...ادامه مطلب

افراط گرایی در تاجیکستان و آسیای میانهدکتر محمد حسن صنعتیپیشینه ملموساز حدود یک دهه قبل ، چنین گزارش هایی از تاجیکستان می رسید : از منزل تاجیکی که خودر ا امیر انصار الله در منطقه استروشن و کانی بادام خوانده است ، اسلحه کشف شده است (چرخ گردون،12 نوامبر2014م.) . زنانی هم هستند که فریفته جاذبه‌های افراط گرایی شده اند. از مدتی پیش زن سغدی سوژه رسانه‌ها شده است. او در جست و جوی شوهر گمشده خود به شرکت در جنگهای افراط گرایان در افغانستان کشیده شده.وی به عضویت گروه انصار الله مخالف حکومت افغانستان در آمده است (چرخ گردون،22 اکتبر) . در چنین شرایطی، سید مکرم مفتی اعظم تاجیکستان در اظهار نظری عجیب گفته بود :در یک خانواده امروزی تاجیک سه مذهب هست. حنفی،شیعه، غیر مقلد.(آزادگان ،12 نوامبر) این اظهار وی در کنار بعضی تعابیر قبلی او که تبلیغ شیعه را نوعی افراطی گری خطرناک به موازات نشر سلفی گری قلمداد کرده بود از وجوه مختلف قابل تحلیل است.قائل شدن به اینکه گروهی غیر مقلدند در کنار اشاره به گرایش یک عضو از سه عضو خانواده به شیعه، بیش از آنکه تحلیل مبتنی بر واقعیت باشد متضمن اعلام خطر در خصوص مذهب اکثریت مردم مسلمان این کشور است. بعضی از اعضای شبکه گسترده اجتماعی فیس بوک ترجیح می‌دهند او به جای این اظهارات در برابر اسرائیل و جنایتهایش موضع گیری کند. آنها در نامه ای که در مطبوعات انعکاس یافته آورده اند: مفتی و کمیته دین موضع خود را در قبال فلسطین امروز اعلام کنند (نجات،13 نوامبر) . بی اعتنایی مقامات سیاسی و اجتماعی در این کشور به مسائل واقعی و ملموس برای مردم باعث شد تا در سالهای بعد ، شکاف های گوناگون فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و اعتقادی برطرف نشده ، بلکه افزایش پیدا کند . و باز گزارش هایی ک, ...ادامه مطلب

 تصوف و گسترش اسلام در آسیای میانه محمدحسن صنعتی در بررسی نقش تصوف دراتحاد جماهیر شوروی که بخشی از جمهوریهای آن در آسیای میانه وسرزمینهای مسلمان نشین قرار می گرفته است، اغراق نیست اگر این جریان را منبر نشر اسلام در این کشورها به شمار آوریم.نهضت تصوف که در انتشار اسلام نقش مهمی داشته ، در سده هشتم میلادی در آسیای میانه ظاهرشد. البته قبل از آن ، مرو و بخارا به عنوان مراکز پیشرو تصوف، آوازه ای یافت, ...ادامه مطلب